اگر این علائم را دارید، دچار بیماری قلبی هستید

اگرچه یکی از مهم ترین علائم تنگی سرخرگی عروق قلب ، احساس ناراحتی در قفسه سینه می باشد اما هرگونه ناراحتی در قفسه سینه الزاما ناشی از مسائل قلبی نیست. ناراحتی قفسه سینه در صورتی که ناشی از  تنگی  سرخرگ های  قلب باشد، اصطلاحا  « آنژین قفسه صدری»  نام داشته  و  مشخصات  آن  اینست:  1-احساس ناراحتی در قفسه سینه: 

اگرچه یکی از مهم ترین علائم تنگی سرخرگی عروق قلبف احساس ناراحتی در قفسه  سینهمی باشد اما هرگونه ناراحتی در قفسه سینه الزاما ناشی از مسائل قلبی نیست.  ناراحتیقفسه سینه در صورتی که ناشی از تنگی سرخرگ های قلب باشد، اصطلاحا « آنژین قفسهصدری» نام داشته و مشخصات آن اینست:

- در اغلب موارد بصورت  فشارنده و در ناحیه پشت جناغ می باشد.

- با فعالیت افزایش و با استراحت تخفیف می  یابد.

- ممکن است به بازو دست چپ و گاها به گردن و فک انتشار یابد.

- با مصرف  قرص های زیرزبانی نیتروگلیسیرین در طی ۳الی۵دقیقه قطع می شود.

- معمولا ارتباطی  با وضعیت بدن(خوابیدن یا نشستن) ندارد. در صورتی که درد شدیدقفسه سینه همراه  با علائمی نظیر تعریق سرد، تهوع و استفراغ باشد و یا به مدتطولانی(بیشتر از ۳۰دقیقه) طول بکشد با توجه به احتمال حمله قلبی مراجعه سریع بهاورژانس الزامی است.

 در صورتی که درد آنژینی بصورت متناوب و در حالت استراحت ایجاد می شود  احتمالبروز حمله های قلبی زیاد بوده و مراجعه فوری به اورژانس توصیه می شود.

- دردهای غیرآنژینی قفسه سینه:

در صورتی که درد قفسه سینه ارتباطی با فعالیت نداشته  باشد، با قرص زیرزبانینیتروگلیسیرین تغییری نکند و با تنفس و سرفه و یا تغییر وضعیت  تشدید شود دراینصورت احتمال قلبی بودن درد بیمار کم می باشد و عامل غیرقلبی  نظیر اسپاسم عضلانیو مسائل استخوانی مطرح می باشد.

درد سوزشی پشت جناغ که بعد  از مصرف غذا ایجاد شده و با خوابیدن و خم شدن تشدیدشده و با تغییر مزه دهان بصورت ترش و با مصرف شربت های ضداسیدی و یا قرص هایی نظیررانیتیدین کاهش می  یابد مطرح کننده برگشت محتویات معده به مری(رفلاکس) میباشد. 

درد قفسه سینه که با تنفس تشدید شده و همراه تنگی نفس سرگیجه و… می باشد  مخصوصادر صورتی که با خوابیدن تشدید می یابد ممکن است ناشی از علل مهمی از  قبیل آمبولیریه و یا التهاب پرده های قلب بوده و در این موارد مراجعه به پزشک  متخصص حتماتوصیه می شود.

۲-ضعف و خستگی پذیری زودرس: 

یکی از علائم شایع در بسیاری از بیماری های قلبی و غیرقلبی نظیر بیماری های غددیو  متابولیسمی، ریوی ومسائل روانی می باشد. نارسایی قلب، برادیکاردی(ضربان پایینقلب)  و مشکلات دریچه ای قلب با ضعف و خستگی پذیری زودرس همراه می باشند.

وجود  علائم همراه از قبیل تنگی نفس، سرفه، کندی نبض(ضربان کمتر از ۶۰بار دردقیقه)،  حملات غش(سنکوپ) تعریق سرد و سرگیجه در تشخیص مسائل قلبی کمک کننده  است. معاینه دقیق توسط پزشک و در صورت لزوم الکتروگرام قلبی، اکوکاردیوگرافی،  عکس قفسهسینه و آزمایش خون معمولا منجر به تشخیص سریع مسائل قلبی می شود.

۳-تنگی نفس:

احساس دشواری در تنفس می تواند ناشی از علل قلبی ویا غیرقلبی  باشد. در صورتی کهتنگی نفس با فعالیت تشدید شده در حالت خوابیده نسبت به  حالت نشسته افزایش یابد ومخصوصا در صورتی که همراه تورم پاها و همراه با  حملات تنگی نفس شبانه باشد، عللقلبی نظیر نارسایی قلب و مشکلات دریچه ای  مطرح بوده و با اکوکاردیوگرافی براحتیقابل تشخیص است.

آسم و بیماری های انسدادی ریوی از علل شایع تنگی نفس می باشند. در این موارد  سرفه و خلط فراوان و احساس خس خس سینه بصورت شایع دیده می شود. شرح  حال مصرفطولانی مدت دخانیات با احتمال آمفیزم و برونشیت مزمن همراه است. 

تنگی نفس ناگهانی ممکن است ناشی از علل خطرناک از قبیل آمبولی ریه باشد; در  صورتی که فرد به مدت طولانی بی حرکت بوده و یا در بیمارستان بستری بوده باشد  آمبولی ریه مطرح بوده و باید مورد بررسی قرار گیرند. آریتمی های قلبی بصورت  برادیکاردی و یا تاکی کاردی های حمله ای نیز منجر به تنگی نفس می شود. که با  گرفتننبض توسط همراهان بیمار قابل تشخیص می باشد. 

نارسایی کلیوی مسائل روانی و بیماری های متابولیک نیز می توانند با تنگی نفسشدید  همراه باشند. گاها در سالمندان و افراد دیابتی حمله قلبی با درد خفیف یا بدوندرد بوده و  تنگی نفس ناگهانی تنها علامت می باشد. بنابراین ارجاع فوری این بیمارانبه اورژانس  الزامی است.

۴-سرگیجه: 

سرگیجه یکی از علائم شایع در افراد جامعه است که می تواند ناشی از علل قلبی ،عصبی، متابولیک و یا مسائل روانی باشد. احساس سبکی سر، تاری دید و عدم تعادل  مخصوصا اگر همراه با تعریق سرد باشد می تواند ناشی از آریتمی قلبی، ضربان پایین  قلب و یا افت فشار خون باشد.

در صورتی که فرد هنگام تغییر وضعیت از حالت نشسته  به ایستاده دچار سرگیجه شودافت فشارخون اتواستاتیک ناشی از داروهای فشارخون،  کم آبی و یا اختلال اتونوم درسالمندان مطرح بوده و با اندازه گیری فشارخون در  حالت خوابیده و ایستاده بررسی میشود.

حملات سرگیجه به صورت کوتاه مدت  مخصوصا در صورت همراهی با تعریق و یا طپش قلبمطرح کننده آریتمی های قلبی  می باشد. در صورتی که سرگیجه بصورت احساس چرخش در محیطو یا حرکت  اطراف می باشد مخصوصا در صورت همراهی با علائمی نظیر تهوع و استفراغ ووزوز  گوش مطرح کننده علل عصبی بوده و مراجعه به متخصص اعصاب توصیه می شود. 

در صورتی که بیمار مبتلا به دیابت که تحت درمان با انسولین و یا قرص های پایین  آورنده قندخون می باشد، دچار سرگیجه، کاهش سطح هوشیاری و یا تعریق شود  احتمال کاهشقندخون مطرح بوده و مراجعه به اورژانس توصیه می شود. در این  موارد توصیه می شود تاقبل از رسیدن به اورژانس موادقندی از قبیل عسل و یا قند  مصرف شود.

۵-طپش قلب:

احساس طپش قلب ممکن است بعلت آریتمی قلبی باشد و یا ناشی از اضطراب و  فعالیتباشد. در صورتی که فرد با فعالیت کم دچار طپش قلب شود مراجعه به پزشک و  معاینهقلبی و در صورت لزوم بررسی های قلبی توصیه می شود.

در صورتی که فرد در  حالت استراحت بصورت ناگهانی دچار طپش قلب شده و پس از چنددقیقه طپش قلب  بصورت خودبخود و دفعتا قطع شود احتمالا آریتمی قلبی وجود داشته است. در این  موارد گرفتن نبض و شمارش ضربان قلب در تشخیص علت طپش قلب بسیار کمک کننده  است.

در صورتی که امکان مراجعه فوری به مرکز پزشکی و ثبت الکتروگرام قلب در  هنگامطپش وجود داشته باشد تشخیص آریتمی قلبی بسیار آسان می شود. ممکن است  فرد گاها دچاراحساس ریزی داخل قفسه سینه و یا احساس یک ضربان قوی نماید. در این  موارد ممکن استیک ضربان نابجای قلبی(PVC  ،PAC   ) وجود داشته باشد.

 این ضربان های نابجا براحتی توسط الکتروگرام قلبی(در صورت وجود در هنگام ثبت  نوار) قابل تشخیص می باشند. حملات طپش قلب در مبتلایان به اختلالات قلبی نظیر  نارسایی قلب و یا مشکلات دریچه ای مطرح کننده آریتمی هایی از قبیلAF  ، فلوتر  دهلیزی و یا تاکی کاردی بطنی بوده و با توجه به عوارض مهم این آریتمی ها بررسی  دقیق و درمان مناسب الزامی است.

گاها فرد در هنگام احساس طپش قلب هیچگونه  آریتمی ندارد(تایید شده توسط معاینه ویا الکتروگرام) در این موارد اطمینان بخشی به  بیمار کافی است. در صورتی که درهنگام حملات طپش قلب امکان معاینه و یا ثبت  الکتروگرام قلبی نباشد یکی از روش هایتشخیص هولتر مونیتورینگ قلب می باشد; توسط  این روش امکان ثبت نوار قلب برای۲۴تا۴۸ساعت وجود داشته و در صورتی که حملات  طپش قلب فراوان باشد(مثلا روزی یک بار) امکان ثبت الکتروگرام در هنگام طپش قلب  وجود دارد. 

گاها شک بالینی پزشک به آریتمی زیاد بوده و در صورت تمایل بیمار به برطرف شدن  آریتمی مطالعه الکتروفیزیولوژی و در صورت القا» آریتمی  adlation  توصیه میشود.

۶-تعریق: 

تعریق سرد یکی از علائم شایع حملات قلبی، آریتمی ها، برادیکاردی و نارسایی قلبمی  باشد که البته در اغلب موارد همراه سایر علائم دیده می شود. در صورتی که تعریقسرد  همراه درد آنژینی قفسه سینه باشد احتمال حمله های قلبی مطرح است.

در صورتی که  تعریق سرد همراه طپش قلب سرگیجه ضعف و بیحالی باشد، احتمال آریتمیهای قلبی  مطرح است. در نارسایی شدید قلبی تعریق سرد همراه تنگی نفس و احساس خستگی  ایجاد می شود.

ممکن است تعریق سرد ناشی از کاهش قندخون در افراد دیابتی تحت  درمان باشد که دراین موارد معمولا کاهش سطح هوشیاری و گیجی از علائم همراه  باشد.

در موارد نادر ممکن است حملات تعریق سرد به تنهایی ناشی از حمله قلبی باشد که  این مسئله مخصوصا در سالمندان و مبتلایان به دیابت دیده می شود و لزوم توجه ویژه بهاین نشانه در این افراد راخاطر نشان می سازد.      

برایکنترل بیماریهای قلبی عروقی ابتدا باید عوامل خطر را شناخت و سپس مشخص کرد کهکدامیک از عوامل را می توان تغییر داد و از میان عوامل قابل تقییر کدامیک را بایددر اولویت قرار داد.

عوامل خطر غیر قابل تغییر

افزایش سن: حدود ۸۳ درصد از کسانی که در اثر بیماریهای عروقی قلب می میرند درسنین بالای ۶۵ سال قرار دارند.

در سنین بالاتر زنانی که دچار حملات قلبی می شوند بیش از مردان در خطر مرگ درهفته های اول بعد از حمله قلبی قرار دارند.

جنسیت(مرد بودن): مردان بیش از زنانو در سنین پایینتری دچار حملات قلبی می شوند. حتی بعد از یائسگی ، با وجودیکه میزانمرگ ناشی از حملات قلبی در زنان زیادتر می شود ، به حد مردان نمی رسد.

توارث ( از جمله نژاد): کودکان والدین بیمار قلبی بیش از دیگر کودکان در خطربروز بیماری قلبی عروقی قرار دارند.

عوامل خطر قابل تعدیل

مصرف دخانیات: شانس بروز بیماری عروق  قلبی در سیگاریها۲تا ۴ برابر غیر سیگاریها است.مصرف سیگار یک عامل خطر مستقل جدی  برای مرگ ناگهانیدر بیماری عروق کرونر است (۲ برابرغیرسیگاریها) .

بالا بودن کلسترول خون: هر چهمیزان کلسترول خون بالاتر رود میزان بروز بیماری کرونر قلب افزایش می یابد. اگرعامل خطر دیگر همچون مصرف دخانیات و پرفشاری خون نیز وجود داشته باشد، این خطربیشتر افزایش می یابد. کلسترول خون افراد به سن ، جنس ، وراپت و نژاد نیز بستگیدارد.

پرفشاری خون: فشار خون بالا میزان بار قلب را افزایش و از این طریق موجب ضخیمشدن و سخت شدن قلب می شود. علاوه براین شانس سکته مغزی ، حمله قلبی ، نارسایی کلیهو نارسایی احتقانی قلب را افزایش می دهد. با وجود عوامل خطر دیگر شانس حمله قلبی دربیماران مبتلا به پرفشاری خون چندین برابرخواهد شد.

کم تحرکی: زندگی بدون فعالیت یک عامل خطر برا یبروز بیماری عروق کرونر است. فعالیت جسمانی متوسط تا شدید  بصورت منظم  از بیماری عروق خونی و قلب جلوگیری میکند.

چاقی و اضافه وزن: کسانی که چربی اضافه بخصوص در ناحیه شکمی دارندبیش ازدیگران به بیماریهای قلبی دچار می شوند. افزایش وزن منجر به بالا رفتن بار قلب ،افزایش کلسترول خون و بالارفتن فشار خون از یکطرف و کاهش HDL  از طرطف دیگر می شود. این عامل خطر بروز دیابت را نیز در افراد افزایش می دهد. با کهش حتی ۱۰ پوند میزانخطر حمله قلبی در افراد چاق کاهش می یابد.

دیابت: دیابت بطور جدی شانس بروز بیماریهای قلبی عروقی را  افزایش می دهد. حتیبا وجود کنتر قند خون ، دیابت شانس بیماری یقلبی را افزایش می دهد ولی در صورت عدمکنترل این خطر به مراتب بالاتر خواهد رفت.

دیگر عوامل خطر

پاسخ افراد به استرس های روزمره نیز می تواند در ایجاد بیماری قلبی سهم داشتهباشد. بطور مثال بعضی از افراد در اثر استرسهای روزمره به مصرف دخانیات روی آوردهیا بیش از حد غذا می خورند و بدین صورت  خود را در معرض عوامل خطر ثابت شدهبیماریهای قلبی عروقی قرار می دهند.

مصرف الکل: نوشیدن زیاد نوشابه های الکلی منجر به افزایش فشار خون و بروز بیمارینارسایی احتقانی قلب می شود.  با اینکا بنظر می رسد مصرف الکل در حد متوسط شانسبیماری کرونر قلب را کاهش می دهد ، بعلت عوارض بیشمار الکل توصیه  نمی شود که افرادمصرف الکل را شروع ویا میزان آن را افزایش دهند.

در دسترسی به امکانات در اقشار مختلف مردم نابرابری وجود دارد. در نواحی محروممیزان بیماری قلبی بیشتر است ، در عوض درمان و مراقبت در نواحی ثروتمند بیشتر است. باید با علل ریشه ای تهدید کننده سلامت از جمله فقر مبارزه کرد. باید برای افرادکار با دستمزد مناسب فراهم شود. برای کسانی که می خواهند سیگار را ترک کنند ،امکانات درمانی فراهم شود.

کیفیت درد قلبی

معمولا درد قلبی در افراد به صورتدرد مبهم یا احساس فشار ، سنگینی ، سفتی ، فشردگی یا خفگی بیان می‌شود تا درد واضحو اغلب بصورت احساس ناراحتی است تا درد. و در صورت شدید بودن بیمار درد را بصورتخرد کننده ، فشارنده و له کننده توصیف می‌کند که نفس فرد را تنگ کرده و او را ازادامه فعالیت باز می‌دارد.

کیفیت این درد بیشتر فشارنده است تا سوزشی یا تیز. بنابراین در کسانی که دچاردردهای سوزشی قلب می‌شوند (بویژه وقتی اندازه محل درد از حد یک سکه تجاوز نمی‌کند)،باید به فکر علل دیگری برای درد بود.

البته اینگونه دردها نیز ممکن است منشا قلبی داشته باشند ولی نشانه ایسکمی (کاهشخونرسانی بافت قلب) نمی‌باشند. معمولا دردهای قلبی با فعالیت بدنی و یا تغییر حالاتروحی و روانی (از جمله استرسهای ناگهانی) ، سرما ، غذا یا ترکیبی از این عواملتسریع و تشدید می‌شود و با استراحت تسکین می‌یابد.

البته بسیاری از حملات با این الگوها هماهنگی ندارد. مدت این دردها نیز از ۵دقیقه تا ۳۰ دقیقه متغیر است. در صورتیکه درد قلبی از نیم ساعت بیشتر به طولبینجامد احتمال سکته قلبی در فرد مبتلا به شدت افزایش می‌یابد.

محل دردقلبی

معمولاً این درد در ناحیه جناغ سینه (قسمت پایینی آن) یا سمت چپ قفسه سینهاحساس می‌شود اما درد سایر قسمتهای سینه نیز ممکن است مربوط به قلب باشد. ولی ممکناست به سایر قسمتها نیز انتشار داشته باشد.

گاه این درد به بالای‌ شکم‌ راه می‌یابد و فرد تصور می‌کند دچار سوءهاضمه شدهاست و گاه به‌ آرواره‌ یا زیر چانه ، گردن ‌، پشت و بین‌ دو کتف‌ یا بازوها (بویژهدست چپ) نیز تیر می‌کشد. مورد اخیر (انتشار به دست چپ) حالتی نسبتاً اختصاصی بوده وباید فرد را نسبت به قلبی بودن منشا درد آگاه سازد.

علایم‌ شایع همراه دردقلبی‌

معمولا حمله قلبی با علائمی مانند احساس‌ نزدیکی‌ مرگ‌ ، تعریق‌ سرد ،تهوع‌ و استفراغ ، احساس‌ خفگی ، تنگی‌ نفس ، ضعف‌ و منگی همراه است

علل درد قلبی

علت درد قلبی در درجه اول کاهش خونرسانی به بافت عضلانی قلبمی‌باشد. به طوری که عروق قلب نتوانند جوابگوی نیاز قلب به اکسیژن و مواد غذاییباشند. این امر در چند حالت ایجاد می‌شود اما شاید دو سه مورد آن از بقیه مهمترباشند که بسته‌ شدن‌ نسبی‌ یا کامل‌ سرخرگ‌های‌ قلب‌ توسط‌ لخته‌ خون ‌، گرفتگی‌ یاانقباض‌ عروقی و اختلال‌ شدید در ضربان‌ قلب‌ از آن جمله‌اند.

گاهی عروق قلبی بتدریج دچار گرفتگی می‌شوند و حالتی ایجاد می‌شود که گویی رسوباتخاصی رگ را مسدود می‌سازند. اگر این انسداد تدریجی از مرز ۷۰% بگذرد، رگهای در حالتفعالیت نمی‌توانند تکافوی نیاز قلب را بدهند و فرد دچار درد می‌شود. به این نوع دردقلبی آنژین پایدار یا دردی که ناشی از مقدار خاصی فعالیت است، می‌گویند. این افراددچار تنگی مشخصی از یک ، دو یا سه رگ قلبی هستند و وضعیتشان در طول ماهها و سالهاتثبیت شده است.

رسوبات داخلی رگها که باعث تنگی آنها می‌شود (و به آنها پلاکهایآترواسکروتیک نیز می‌گویند) در برخی موارد موجب تشکیل لخته شده و انسدادناگهانی وکامل سرخرگ قلبی اتفاق می‌افتد. حال بسته به اینکه این لخته به سرعت رفع شود یاپابرجا بماند فرد را دچار آنژین ناپایدار (که مردم به آن سکته ناقص می‌گویند) و یاسکته قلبی می‌کند. در این حالت فرد به طور ناگهان دچار درد قلبی می‌شود و این دردچندان با استفاده از قرصهای زیر زبانی بهبود نمی‌یابد. در حالت دیگر رگهای قلبی فرددچار انقباض می‌شود و درد قلبی خاصی در حالت استراحت یا حتی در خواب برای فرد ایجادمی‌نماید. 

عوامل خطرآفرین قلب

هر کسی ممکن است دچار درد قلبی بشود ولی دردی که توصیف آنبیان شد، بیشتر در کسانی که ریسک فاکتورها یا عوامل خطر ساز تنگی‌ها و انسداد عروققلبی را داشته باشند بروز پیدا می‌کند.

این عوامل به طور خلاصه عبارتند از: جنس مذکر ، چاقی و وزن بالا ، فشار خون بالا، چربی خون بالا (بالا بودن‌ سطح‌ کلسترول‌ بد خون‌، یا پایین‌ بودن‌ سطح‌ کلسترول‌خوب‌ خون)‌ ، دیابت‌ ، استرس و فشارهای روحی و روانی ، داشتن سابقه خانوادگیبیماری‌ سرخرگ‌های‌ قلب و ‌سکته قلبی ، رژیم‌ غذایی‌ پر از چربی‌های‌ اشباع‌ شده‌ ،نداشتن‌ فعالیت بدنی‌ کافی (بی‌تحرکی آفت قلب است) و کشیدن سیگار.

در گذشته‌ای نه چندان دور سکته قلبی و دردهای مربوط به قلب بیشتر در افراد مسن ونهایتاً میانسال بروز پیدا می‌کرد اما امروزه سن بروز چنین دردهایی بسیار پایینآمده و متاسفانه برخی افراد در سنین جوانی درد قلبی و گاه سکته قلبی را تجربهمی‌کنند.

تشخیص

در اورژانس در وهله اول یک نوار قلب از بیمار گرفته می‌شود. اگر نوارقلب تغییراتی به نفع کاهش خونرسانی قلب داشت، معمولاً فرد در بخش‌ مراقبت‌های‌ویژه‌ قلبی‌ (سی‌سی‌یو) بستری می‌شود. در غیر این صورت ، پزشک با توجه به معاینات وشرح حال بیمار تصمیم خواهد گرفت که فرد نیاز به بستری شدن دارد یا خیر.

به‌هنگام‌ بستری‌ شدن‌ در بیمارستان ، بررسیهای‌ تشخیصی‌ ممکن‌ است‌ شامل‌ نوار قلب‌ ، ((اسکن پرفیوژرن میوکارد (اسکن قلب)|اسکن‌ رادیواکتیو با تکنسیم‌ ۹۹)) ،آنژیوگرافی‌ (عکسبرداری‌ از رگ‌ها با اشعه‌ ایکس‌ به‌ کمک‌ تزریق‌ ماده‌ حاجب‌درون‌ آنها) و اندازه‌گیری‌ آنزیم‌هایی‌ که‌ از عضله‌ قلب‌ آسیب‌ دیده‌ به‌ درون‌خون‌ آزاد می‌شود، باشد.

اقدامات درمانی اولیه

اگر کسی به طور ناگهانی دچار درد قلبی بشود، در هر صورتبهتر است دراز بکشد و فعالیت خود را قطع کند و استراحت مطلق داشته باشد.

اگر درد ادامه پیدا کند و منشا گوارشی یا تنفسی نتوان برای آن در نظر گرفت، بهتراست در صورت داشتن قرص زیر زبانی نیتروگلیسیرین یک یا چند عدد از آن تا زمان قطعدرد استفاده شود و بیمار به سرعت به اورژانس قلب ارجاع داده شود. اگر هرگونه‌علامتی‌ از حمله‌ قلبی‌ را دارید، فوراً کمک‌ پزشکی‌ بخواهید.

توجه‌ داشته‌ باشید که‌ داروهای‌ حل‌کننده‌ لخته‌ تنها در ساعات‌ اولیه‌ حمله‌مؤثر خواهند بود. اگر فردی‌ که‌ دچار حمله‌ قلبی‌ شده‌ است‌ بی‌هوش‌ است‌ یا دچارایست قلبی شده و نفس‌ نمی‌کشد، فوراً تنفس‌ دهان‌ به‌ دهان‌ را شروع‌ کنید. اگرضربان‌ قلب‌ وجود ندارد، ماساژ قلبی‌ بدهید. تا زمانی‌ که‌ کمک‌ نرسیده‌ باشدعملیات‌ احیا را ادامه‌ دهید.

در مواردی که دردهای قلبی به صورت مزمن در آمدهباشد، بیمار با وضعیت خود آشنایی کافی دارد و داروهای لازم را برای کنترل چنیندردهایی در اختیار دارد. و معمولاً نیز چنین دردهایی آنقدر ادامه پیدا نمی‌کنند کهفرد را از ادامه کار بازدارند. فقط لازم است فرد رعایت حال خود را بکند و در صورتبروز درد داروهای اورژانسی خود را استفاده نماید. البته باید به کیفیت یا کمیت دردخود توجه کند و شاید بهتر باشد که به پزشک مراجعه نماید

اقدامات درمانی دربیمارستان

اکسیژن‌

داروهایی‌ که‌ به‌ سرعت‌ لخته‌های‌ خون‌ را حل‌ می‌کنند(باید در عرض‌ ۳-۱ ساعت‌ از زمان‌ بروز حمله‌ داده‌ شوند).

داروهای‌ ضددرد

داروهای‌ ضد بی‌نظمی‌ قلب‌ و داروهای‌ ضد آنژین‌ صدری‌ ، مثل‌مسدودکننده‌های‌ بتا آدرنرژیک‌ یا مسدودکننده‌های‌ کانال‌ کلسیمی‌، برای‌ پایدارکردن‌ نامنظمی‌ ضربان‌ قلب‌

داروهای‌ ضد انعقاد برای‌ جلوگیری‌ از تشکیل‌ لخته‌خون‌

نیتروگلیسیرین‌ برای‌ گشاد کردن‌ سرخرگ‌ها و افزایش‌ خونرسانی‌قلب‌

داروی‌ دیژیتال‌ برای‌ تقویت‌ انقباضات‌ عضله‌ قلب‌ و پایدار کردن‌ ضربان‌قلب‌

امکان‌ دارد برای‌ به‌ کار انداختن‌ قلب‌ نیاز به‌ تحریک‌ الکتریکی‌ وجودداشته‌ باشد.

شاید جراحی‌ (کار گذاشتن‌ دستگاه‌ ضربان‌ساز ، آنژیوپلاستی‌ بابادکنک‌ کوچک‌ ، یا جراحی‌ بای‌پاس‌ سرخرگ‌های‌ قلب‌) 

پیشگیری‌

حتی‌المقدوراجتناب‌ یا کنترل‌ عوامل‌ خطر

رژیم‌ غذایی‌ کم‌چرب‌ (چربی‌ باید کمتر از ۲۰% کل‌کالری‌ دریافتی‌ را تأمین‌ کند) و پر فیبر 

علل غیر قلبی درد سینه

دردهایدیگری که ممکن است با درد قلبی اشتباه شوند شامل دردهای ناشی از دستگاه تنفسی ،دستگاه گوارشی ، دستگاه عضلانی اسکلتی و حتی پوست هستند. دردهای ریوی با سرفه کردنو تنفس کردن تشدید پیدا می‌کنند و در صورت پرسش ، فرد سابقه‌ عفونت مجاری تنفسی وترشح بیش از اندازه مجاری تنفسی را ذکر می‌کند.

کسانی که دچار ترشح بیش از اندازه اسید معده هستند با مشکل خود آشنایی دارند ومی‌دانند که درد آنها بیشتر بعد از مصرف غذاهای تحریک کننده یا نفاخ ایجادمی‌شود.

از سوی دیگر مصرف آنتی اسید و سایر داروهای مشابه درد آنها را تخفیف می‌دهد. دردهای عضلانی اسکلتی نیز با آسیبهای این اندامها یا سرما خوردن عضلات بین دنده‌ایهمراه است. زونا نیز از بیماریهای نسبتاً شایعی است که اگر بر اثر آن درد قفسه سینهبروز پیدا کند، ممکن است پزشک را به اشتباه به سوی درد‌های قلبی گمراه کند.

علل کم اهمیت درد سینه

در زنان جوان به ندرت دردهای قلبی منشا ایسکمیک (کاهشخونرسانی) دارند. در این موارد معمولا معاینه و نوار قلب چیز خاصی را نشان نمی‌دهد. این موارد بیشتر در اثر آشفتگیهای روانی و وجود بیماری خفیف دریچه‌ای به نامپرولاپس دریچه میترال ممکن است ایجاد شده باشد و تجویز آرامبخش یا داروی ایندرالبهترین کمک را به بیمار خواهد کرد. البته اطمینان دادن به بیمار و همراهان او نیزدر تخفیف درد ایشان بسیار موثر خواهد بود.

علل اورژانسی درد سینه

حالتهای بسیار خطرناکی نیز گاه موجب درد قلبی می‌شوندکه باید با دقت فراوان آنها را مد نظر داشت. یکی از این حالتها پاره شدن حاد آئورتاست که درد سینه و تند شدن تعداد تنفس و نبض را موجب می‌شود و در صورتی که اقدامفوری به عمل نیاید، بیمار فوت خواهد شد. از علل جدی دیگر غیر از سکته قلبی ،پنوموتوراکس ، پریکاردیت حاد و … است.

وزن‌ خود را در حد مطلوب‌ نگاه‌ دارید.

اثرات ورزش بر بیماری های قلبی

یکی از علل اصلی و مهم مرگ ومیر در جهان (خصوصا در کشورهای جهان سوم و از جمله ایران) بیماری های قلبی و سکته قلبی است. سکته قلبی در اثر تنگی شدید و انسداد عروق تغذیه کننده عضله قلب (عروق کرونر) بهوجود می آید.

علت اصلی و مهم تنگی و انسداد عروق کرونر قلب، سفت و سخت شدن جدار عروق کرونر یاتصلب شرائین است و عوامل موثر و مساعدکننده بیماری های عروق کرونر عبارتند از: افزایش چربی های مضر خون (LDL-VLDL) افزایش فشار خون، مصرف سیگار، عدم تحرک، بیماریقند، چاقی – فشارهای روانی و ارث. تحقیقات و مطالعات نشان داده اند که فعالیت هایبدنی و ورزش مناسب و طولا نی مدت در پیشگیری از بیماری های قلبی دخالت دارد و میزانمرگ و میر در اثر سکته قلبی در میان ورزشکاران ۲۵ درصد کمتر از افراد غیرورزشکار وعادی می باشد.

اثرات ورزش در کاهش بیماری های قلبی و عروقی:

۱- ورزش منظم و مداوم باعث افزایش قطر عروق کرونر قلب می شود.

۲- ورزش باعثمی شود عضله قلب قوی شده و پمپاژ آن افزایش یابد.

۳- میزان چربی های مضر خونکاهش می یابد.

۴- در صورت تنگی در عروق کرونر اصلی قلب، عروق فرعی افزایش مییابد.

۵- فشار خون در افراد مبتلا  به افزایش فشار خون (tension Hyper) کاهش مییابد.

۶- تعداد ضربان قلب در حالت استراحت کاهش می یابد.

نکات بسیار مهم ورزشی در بیماران قلبی:

۱- بهترین ورزش پیاده روی است. ابتدا با ۲ تا ۵ دقیقه شروع کرده و سپس روزانه یکتا ۲ دقیقه به آن اضافه کنید تا به ۳۰ تا ۴۵ دقیقه برسد.

۲- شدت ورزش به حدیباشد که دچار احساس تنگی نفس، خستگی شدید، سرگیجه و درد سینه نشوید.

۳- از ورزشدر آب و هوای بسیار گرم و مرطوب پرهیز شود.

۴- همیشه بیماران قلبی نیتروگلیسیرینزیرزبانی همراه داشته باشند و در صورت بروز مشکل قلبی زیرزبان قرار دهند.

۵- ازانجام فعالیت های قدرتی (مانند وزنه برداری، هل دادن ماشین، شنا رفتن، دمبل زدن و…) جدا خودداری شود.

۶- در صورت بروز سرگیجه، تنگی نفس، درد سینه در هنگام ورزش یابعد از آن بلا فاصله به پزشک مراجعه شود.

۷- از خوردن غذاهای چرب و سنگین و قهوهو کاکائو پرهیز شود.

۸- از شرکت در ورزش های مسابقه ای که فشار روحی و فیزیکیزیادی دارند اکیدا خودداری شود.

۹- در صورت ابتلا  به بیماری های شایع نظیرسرماخوردگی و غیره از انجام فعالیت های ورزشی تا بهبودی خودداری شود.

۱۰- از دوشگرفتن یا شنا کردن در آب سرد و گرم خودداری شود.

۱۱- بیمارانی که از داروهایضدانعقادی (مانند وارفاین، کومادین، آسپرین) استفاده می کنند باید از انجام فعالیتورزشی که خطر خونریزی وجود دارد خودداری نمایند.

آیا استرس می تواند حمله قلبی را موجب شود؟

استرس می تواند موجب هیجان، افزایش فشارخون، خستگی، افسردگی، سر درد میگرنی،اختلالات تنفسی و عضلانی، مسایل جنسی، اشکال در خواب و ضایعات جلدی بشود.

ضمنا افراد دچار استرس فاقد زندگی توام با شادی و خوشحالی هستند. مطالعات زیادینشان داده است که استرس علاوه بر افزایش توسعه عوارض AMI به ۲ تا ۳ برابر، طول مدتبستری شدن و درمان این بیماران را در بخش های مراقبت ویژه نیز بیشتر می کند ولی هنوز پزشکان به فاکتورهای روانی در تشخیص و درمان این بیماران توجه خاصی مبذول نمیدارند.

بسیاری از محققین و متخصصین بیماری های قلب و عروق شرح داده اند که استرس یکعامل خطرناک برای بیماری های عروق کرونر از راه ایجاد آترواسکلرز می باشد. علاوه براین استرس می تواند از راه اسپاسم عروق کرونر و فعال کردن سیستم آدرنرژیک توسعه AMI را به ۲ برابر افزایش دهد که این عمل استرس به عنوان یک فاکتور مستقل به حساب میآید.

بسیاری از کلینسین ها به این موضوع توجه ندارند که فاکتورهای روانی و استرس درتشخیص و درمان بیماری AMI دخالت دارند و حتی نسبت استرس یا اختلالات روانی مانندهیجان، افسردگی یا مجموعه آن دو بیماری AMI بسیار بالا بوده و حتی تا ۸۵ درصد میرسد.

تغذیه در بیماران قلبی باید چگونه باشد :

رژیم غذایی

۲۵میلیگرم افزایش در کلسترول رژیم غذایی کلسترول خون را ۱ واحدبالا میبرد و افزایش کلسترول خون منجر به بروز بیماریهای قلبی عروقی میشود.موادغذایی حاوی کلسترول بالا ،کلسترول خون و LDL را بالا میبرند،اما به مقدار کمتر ازچربی اشباع.بطوری که غذاهای پر از چربی اشباع ۴ برابر غذاهای پر از کلسترول، چربیخون را بالا میبرند.

بعضی افراد به کلسترول رژیم زیاد پاسخ میدهند (HYPERRESPONDER) یعنی با خوردنغذاهای پر کلسترول ، کلسترول خونشان بالا میرود ولی بعضی افراد کم پاسخ نمیدهند 

(HYPORESPONDER)، یعنی بعد از خوردن غذاهای پرکلسترول،کلسترول خونشان تغییرینمیکند.

حذف کامل کلسترول از رژیم غذایی خطرناک است؛از جمله باعث کاهش کولین و اختلالکار کبد می شود.با این حال توصیه می شود روزانه کمتر از ۳۰۰ میلیگرم کلسترول دریافتشود.

منابع غذایی کلسترول:

- زرده تخم مرغ:

زرده تخم مرغ غنی از کلسترول است و در افرادی که ریسک فاکتورهای بیماریهای قلبیرا دارند باید به ۳ تا در هفته محدود شود.ضمن اینکه حاوی لسیتین است که چربی خون راپایین می آورد.سفیده تخم مرغ غنی از پروتئین (با امتیاز ۱۰۰) است و نباید محدودشود.

- کره :

کره حیوانی چربی اشباع است و حاوی کلسترول هم هست و دو فاکتورخطر دارد.

کره گیاهی (مارگارین) چربی اشباع است و کلسترول ندارد،ولی حاوی اسید های چربترانس است که فاکتور خطر بیماریهای قلبی و سرطان است. در کل کره های گیاهی نرم کهکمترین اسید های چرب ترانس را دارا هستند نسبت به کره های حیوانی ارجحیتدارند.

- روغن حیوانی:

این نوع روغن هم چربی اشباع و هم کلسترول بالایی دارد و در بیماران قلبی توصیهنمیشود.

- گوشت و امعاء و احشاء:

- جگر :

پروتئین آن بالاترولی چربی آن پایین تراز گوشت قرمز است .

۳برابر گوشت قرمزآهن دارد و غنی از VIT Aو VIT B12 است.کلسترول آن بالاتر از گوشت است.

- دل وقلوه(قلب و کلیه):

پروتئین و چربی شبیه به گوشت دارد،کلسترول قلوه بالاتر از دل و گوشت و شبیه بهجگر است.آهن آن بیشتر از گوشت است.

- سیرابی و شیردان:

چربی آن در مقایسه با گوشت قرمز به ویژه گوشت گوسفند کمتر و مشا به گوشت کم چرباست.پروتئین آن برابر با گوشت قرمز و سفید است.کلسترول آن از دل و قلوه و جگر پایینتر است.مصرف آن ۴-۳ بار در ماه همراه با نان یا برنج اشکال ندارد.

در افرادی کههایپرلیپیدمی دارند مصرف جگر و امعا و احشا به یک بار در ماه محدود میشود

-روغن‌های اشباع شده، روغن جامد حیوانی، کره، روغن جامد نباتی و چربی‌های همراهبا گوشت، خطرسازترین عامل برای بیماران قلبی هستند.

چربی‌های اشباع شده به علت رسوب در دیواره عروق باعث تشدید بیماری‌های قلبی میشوند.

افراد مبتلا به بیماری قلبی از خوردن سوسیس و کالباس ، شیرینی‌های پرچرب، سس‌هاو کباب‌های کوبیده پرچربی پرهیز کنند.

مصرف لبنیات کم چرب و نان سبوس دار که حاوی مقادیر زیادی ویتامین B بوده و باعثکاهش چربی خون این بیماران می شود بهترین روغن برای مصرف به خصوص در افراد مبتلا بهبیماری‌های قلب وعروق، روغن مایع ذرت و آفتابگردان است.

مهمترین علت مصرف زیاد روغن جامد ناآگاهی مصرف‌کنندگان از مضرات آن، اقتصادیبودن و بهره‌مندی روغن‌های نباتی و جامد از یارانه‌های دولتی می باشد.علت عمده جامدکردن و هیدروژنه کردن روغن‌های مایع، گرایش مصرف‌کنندگان به استفاده از روغن جامد،پایداری این نوع روغن در مقابل عوامل محیطی و سهولت در حمل و نقل آن می‌باشد.

در سالهای اخیر تمام کارخانه‌های تولیدکننده مواد غذایی موظف شده‌اند موادتشکیل‌دهنده و میزان انرژی و کالری هر ماده را بر روی آن حک کنند تا افرادی که دچارمشکل چربی خون یا بیماری قلبی هستند، از ترکیبات آن آگاه باشند. :

 در فرایند جامدکردن روغن، اسیدهای چرب با هیدروژن اشباع می‌شود که این اسیدهابرای سلامتی مضر بوده و همچنین در این فرایند ترکیب‌های غیرعادی دیگری به‌ناماسیدهای چرب ترانس بوجود می‌آید که آن هم مضراست چربی ترانس موجود در روغن جامدباعث افزایش چربی بدخون و کاهش چربی خوب خون شده و کلسترول خون را بالا می‌برد کهافزایش آن برای قلب بسیار مضر است.

در عوض باید روغن‌های کلزا(کانولا)، سویا، زیتون، بادام و آفتابگردان جایگزینآنها شوند.

روغن مایع به دلیل اینکه حاوی اسیدهای چرب غیراشباع فراوان و فاقد کلسترول استبر روغن جامد برتری دارد چرا که روغن جامد هیدروژنه که میزان اسیدهای چرب اشباع آنبیش از ‪ ۲۵درصد و اسیدهای چرب ترانس آن بیش از ده درصد باشد، خطر ابتلا به امراضقلبی و عروقی را افزایش می‌دهد.

مصرف ماهی، زیتون و مغز گردو، بادام، حاوی روغن با کیفیت مطلوب هستند و روغنماهی به دلیل دارا بودن اسیدهای چرب امگا ‪۳و روغن زیتون و روغن دانه انگور و گردوبه دلیل دارا بودن اسید اولئیک فراوان باعث کاهش کلسترول بد (‪ (LDLخون می‌شود وبرای سلامت قلب و عروق مفید است.

حتی‌الامکان از مصرف غذاهای سرخ کرده خودداریشود و در صورت لزوم از روغن مخصوص سرخ کردن استفاده گردد.

روغن مایع مخصوص سرخ کردنی درمقابل حرارت پایدار است، این موضوع به‌آن معنی نیستکه از این نوع روغن چندین بار می‌توان برای سرخ کردن استفاده کرد.

، یکی از راههای نهادینه کردن مصرف روغن مایع بین آحاد مردم توزیع روغن مایعیارانه‌ای به جای روغن جامد است.

 مصرف‌کنندگان باید  تا حد امکان از روغن مایعکه فاقد اسیدهای‌چرب اشباع شده و ایزومر ترانس است استفاده کنند.: غذاهایی مانندسیب زمینی سرخ‌شده و مرغ سوخاری که متاسفانه در بین مردم بیشترین تقاضا را دارد،سرشار از چربی‌های ترانس بوده و برای سلامتی بدن بسیار مضر است.

هنگام سرخ کردن مواد غذایی با روغن مایع یا سایر روغن‌ها، حرارت نباید از ‪ ۱۷۰درجه سانتی‌گراد تجاوز کند، زیرا حرارت زیاد موجب دود کردن و سوختن روغن و تغییرترکیب شیمیایی و در نتیجه سرطان‌زایی آن می‌شود.

نصب برچسب میزان ترانس روی بستهروغن‌های جامد می‌تواند به‌منزله هشداری جهت کنترل مصرف این نوع روغن‌هابشمار روداین طرز تفکر که روغن جامد و به ویژه حیوانی هیچ ضرری برای سلامتی بدن ندارد کاملااشتباه است و در دراز مدت باعث بروز سکته‌های مغزی و قلبی می‌شود